Kedi Tırmalama Hastalığı (Cat Scratch Disease – CSD)
Kedi tırmalama hastalığı (Cat Scratch Disease – CSD), etkeni Bartonella henselae olup küçük, gram (-) yapıya sahip olan bakteri, bulaştığı kedilerin insanları tırmalaması sonucu oluşan enfeksiyöz bir hastalıktır. Hastalık, Bartonellosis, kedi tırmalama ateşi, CSD, Cat Scratch gibi değişik isimlerle de telafüz edilmektedir. Hastalık nadiren generalize olan kronik bir lenf adenopati ile karekterizedir. Lezyonlar genellikle kedilerin tırmalamasını takiben ortaya çıkmaktadır. İnsandan insana bulaşma bilinmemektedir. CSD ‘ye yakalanma olasılığı en yüksek olanlar 10 yaşın altındaki çocuklardır.
Kedi tırmalama hastalığı zoonoz bir hastalıktır. Kedilerde hastalık genellikle pire dışkısı ile temas yoluyla bulaşır. Bakteri pire yoluyla ve kedinin deri üzerinde bırakır onun dışkı içine atılır. Kedi kendisini tımar ederek bakterileri yutar, böylece Bartonella suşu ile enfekte olur. İnsanlar bu enfeksiyonu pire rezervuarlarından almazlar. Bu bakteriyel enfeksiyonun kenelerle insanlara ve kedilere de bulaşabileceğini belirtmek önemlidir.
Kediler genellikle enfeksiyondan muzdarip olmasa da, olası ateş, şişmiş bezler ve bazı kas ağrılarının ötesinde, enfekte kedi bir insanı çizdiğinde, ısırdığında veya tırmaladığında kedi tırmalama ateşi insana geçirilebilir. Tükürük ayrıca, enfekte bir kedinin bir insanda deri aşınması veya açık yara yalaması gibi bir iletim kanalı olabilir.
Neyse ki, kedi tırmalama hastalığı insanlar için ölümcül değildir, ancak yine de AIDS virüsü olan veya kimyasal tedavi görenler gibi bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar için büyük riskler oluşturmaktadır. Birçok kedi sahibinin, kedilerinin bu bakterinin taşıyıcısı olup olmadığı konusunda endişeleri olmasa da, sağlığını korumak zorunda olanlara, kedilerini test etmeleri ve tedavi etmeleri ve özellikle pireye karşı özellikle koruyucu önlemleri almaları gerekmektedir. Bu konuda mutlaka Veteriner Hekiminizden destek almayı ihmal etmeyin.
Cat Scratch Disease Klinik Belirtlier Nelerdir?
Kedi tırmalama hastalığı ilk Iezyonlar baş ve boyunda ve daha çok ektremitelerde ortaya çıkar. İnce deride papül veya püstüller görülür. Göz yaşartıcısı veya gözde granulom gelişebilir. Mukoz membranIarda ağrılı yaralar, dökülmüş doku parçaları ortaya çıkabilir. Diş etleri yangısı görülür. Hastalarda bu lezyonların hepsi mevcut olduğu gibi bazen sadece tek bir bozukluk ta görülmektedir.
Lenfadenopati genellikle tırmalamayı takiben iki hafta içerisinde gelişir. Daha çok baş, boyun ve axillar lenf yumruları büyür. Göğüs, inguinal, femoral ve occipital lenf yumruları daha az büyürler. Lenf yumruları büyüklükleri 1 cm’den fazIadır. Bazı olaylarda büyüklükler 8-10 cm’ ye ulaşır. Lenfadenopati 2-4 ay kadar devam eder. Hastalarda 38.3 42.2°C varan bir ateş keyifsizlik, iştahsızlık, bitkinlik, baş ve boğaz ağrısı, nadiren splenomegali ve parotid bezinde büyüme görülür. Bazı hastalarda merkezi sinir sistemi bozukluklarına da rastlanır.
Kedi Tırmalama Hastalığı Tanısı Nasıl Yapılır?
Bütün kedi tırmalama hastalığı görülen kedilerde lenf adenopatinin mevcut olması, anemlezde hastaların kedilerle temasta olmaları, ısırılmaları veya tırmalanmaları gibi bilgiler tanıya yardımcı olur. Ayrıca deri testleri tanı amacıyla kullanılır.
CSD Nasıl Tedavi Edilir?
İnsanlarda yara bölgesi iyice temizlenir ve hastalara geçici olarak genç kedilerle temastan kaçınmaları önerilir. Şişmiş veya ağrılı lenf düğümleri olan vakalarda, aşırı irin çıkarmak için lenf düğümleri aspire edilebilir. Semptomların daha da kötüleşmesini önlemek için yatak istirahati önerilir ve ciddi vakalarda antimikrobiyal tedavi önerilebilir. Çoğu vaka birkaç hafta içinde düzelir ve bazı durumlarda küçük semptomlar birkaç ay sürebilir. Genel olarak, kediler terapi gerektirmez. Kediler konusunda Veteriner Hekiminize danışınız.
Lenf adenopatileri kötü huylu olmadığı hastalara söylenir. Hastalara güven verildikten sonra 2-4 ay içerisinde lenf adenopati kaybolur. Ağrılı olaylarda aneljezikler kullanılır. İrinli olaylarda drenaj yapılmakla beraber pek tavsiye edilmemektedir. Çok şiddetli durumlarda i.v. trimethoprim sulfamethoxazole uygulamaları yapılır.
Bartonellosis Enfeksiyonundan Nasıl Korunmalıyız?
Açık ve net olarak pirelerle düzenli olarak mücadeleyi bırakmamaktır. Kenelerle bulaşma olabileceği durumunu da göz önünde bulundurmak gerekiyor. Kısacası dış parazit mücadelesini belirli peryotlarda aksatmadan yaparsanız CSD hastalığına yakalanma riskini en aza indirmiş olursunuz
